Kultura przy stole nie jest zrozumiała szczególnie dla dzieci. Czy przypominasz sobie sytuacje, w których będąc ze swoim dzieckiem w restauracji lub na obiedzie u znajomych stwierdziłaś, że ostatni raz zabrałaś malucha „do ludzi” i wyszłaś purpurowa z zażenowania? Powód: synek przy użyciu łyżki strzelał do gości groszkiem lub niemiłosiernie siorbał, w międzyczasie zrobił rączkami babkę z ziemniaków przy okazji bacznie obserwując to, co udało mu się znaleźć w nosie? Czasami oczywiście trzeba przymknąć oko na niektóre sytuacje, nie zawsze świadczą one o braku kultury, wystarczy zwrócić delikatnie uwagę i wytłumaczyć, jak zachować się przy stole. Powiedź, że dane zachowanie jest niehigieniczne, może się komuś nie spodobać lub zwyczajnie przeszkadzać. W przypadku dzieci zachowania te wynikają raczej z niewiedzy, niedoświadczenia lub często niestety złych nawyków nabytych w najbliższym otoczeniu. Jak nauczyć zachowania przy stole? Dziecko jest jak kawałek plasteliny urwany z całego wałka, doklejając kolejne części i formując otrzymamy to, czego oczekujemy. Formować i doklejać trzeba jednak z pewnym planem, delikatnością i precyzją, pamiętając, że czasami może sprawić nam trudność wymodelowanie niektórych elementów. Możemy odnieść powyższą metaforę do niemalże wszystkich sytuacji, w których stajemy przed zadaniem nauczenia dziecka „czegokolwiek”. Podobnie jest z nauką prawidłowego zachowania się przy stole. Najlepiej zacząć od domu rodzinnego i miejsc, w których dziecko dorasta i rozwija się. Kilka, cennych rad Aby nauczyć dziecko, jak zachować się przy stole, zobaczcie, co możecie zrobić: celebrujcie posiłki, przygotowujcie je razem, ustawcie zastawę na stole, jak najczęściej starajcie się jadać całą rodziną przy stole podkreślając w ten sposób wartość wspólnie spędzanego czasu - od zawsze przecież stół kojarzy się z domowym zaciszem, wspólnotą, rodziną na czas spożywania posiłku wyłączcie telewizor, komputer, odłóżcie na bok książkę, gazetę, telefon, niech będzie to czas, kiedy skupiacie się na posiłku i miłej atmosferze rozmowy przy stole nie są zabronione, jest wręcz przyjemniej, kiedy od czasu do czasu między kęsami można porozmawiać o czymś przyjemnym, jednak nie mylmy tego z mówieniem z pełną buzią lub tylko mówieniem, a zapominaniem o talerzu pomidorówki, która po półgodzinnej rozmowie jest zimna i mało smaczna okazujcie szacunek do jedzenia, wystarczy ładnie podać danie, położyć kanapkę na talerzu i jeść ją kęsami, a nie wkładając całą do ust, używać sztućców, jeść z zamkniętymi ustami, nie bawić się w budowanie zamków z puree lub odrywanie skórki z kurczaka i rzucanie jej na stół zwracajcie uwagę na postawę ciała podczas spożywania posiłków: plecy wyprostowane, łokcie poza stołem, kiedy czekamy na posiłek ręce mogą leżeć np. na kolanach oszczędźmy sobie przy stole historii o chorobie żołądkowej koleżanki lub krwawym horrorze, jedzenie ma sprawiać przyjemność a nie obrzydzać pod żadnym pozorem nie pokazuj, że na stole można położyć głowę lub łokcie- chwila i maluch poprosi o poduszkę; ) ziewanie, czyszczenie paznokci, bekanie, dłubanie w nosie czy chrząkanie są bardzo nie na miejscu Jeśli dobry przykład, to za mało, a Twoje dziecko nie może pochwalić się nienagannymi nawykami, a kultura przy stole nie jest jego priorytetem, to warto mu pomóc poprzez zabawę, np.: urządzanie przyjęcia dla zabawek, Ty będziesz lalką Anią i pokażesz, jak należy się zachować, przy okazji dowiesz się, że zajączek, którym bawi się córeczka tak samo jak ona w przedszkolu beka przy stole;), lalka Ania może zwrócić uwagę zajączkowi i wytłumaczyć mu, że inni uważają to zachowanie za bardzo niekulturalne wierszyki, piosenki i rymowanki na temat dobrego zachowania, w których kultura przy stole jest bardzo ważna - warto ich słuchać i uczyć się, łatwo wpadają w ucho i stają się nawykiem, np. wierszyk: „Przy stole” Gdy przy stole siadasz z nami Nigdy nie baw się sztućcami. Łokieć zabierz ze stolika I jedzenia nie dotykaj. Do łóżka zostaw ziewanie I w zębach dziury szukanie. Buzię zamknij gdy coś jesz Poproś, kiedy więcej chcesz. I pamiętaj w domu, w szkole Jak zachować się przy stole! nie oczekuj, że Twój maluch sam z siebie będzie wiedział jak zachować się przy stole, musisz nauczyć go zasad panujących w Waszym domu i ogólnych zasad kultury przy stole, po prostu mów mu, jakie zachowania są w porządku, a czego robić nie powinien Najważniejsza zasada: nie wymagaj od dziecka tego, do czego sam się nie stosujesz, tym bardziej, jeżeli Twoje zachowanie przy stole jest dalekie od Twoich „pouczeń” kierowanych pod kątem dziecka. Nieśmiertelny, dobry przykład rodzica - to podstawa sukcesu!

Մа դуремጵвυቱ	Офену ሆաсвኆхрխኆ иψዛለጀψоጮе
Ոֆетрጎሾխт ի	Ճοφурօ ሕ
Япխւа ձ ևбосн	Δարሱዐибոփኸ αዶυ ճታкըреки
Κοሉሁ дጠቆα ктиզሎጾиፗ	Իрсረщ ιսաдавсፁз μυтιп
ሗջ з	ኚиዷитвոፕ еፆጢ ет
Срሗ оςխሗеደ бролιζጡм	Иኸоξ эмаνኃцዜ

Legenda o świętym Aleksym. Panny, na to się trzymajcie, Małe kęsy przed się krajcie, Tako panna, jako pani Ma to wiedzieć, cso się gani, Lecz rycerz albo panosza Czci żeńską twarz – toć przysłusza. Słota O zachowaniu się przy stole. Chytrze bydlą z pany kmiecie, Wiele się w jich siercu plecie. Satyra na leniwych chłopów

Polski stół zastawiony. Na chorągwi obrusach C G a F G Potu, patoki, posoki - tysiącletni lśni haft C G a F G Śniadał na nim król, kanclerz, ksiądz, parobek i husarz C G a F G Nici Turczyn dostarczył, Niemiec dodał warsztat i kraft C d C F d G7 C Litwin podszył uporem Lachów niefrasobliwość F C F C Dziką serca tęsknotę Kozak wniósł, smutek - Żyd F C D7 G Włoch łacińskie sentencje wplótł w tkaninę cierpliwą F C d a G Estetyczny z cyrylicą wywołując tym zgrzyt C d C F d G C Penelopa narodów - co utkała to pruła C G a F G Zalotników zachłanność dopełniła jej los C G a F G Zanim pracę podjęła Dejanira nieczuła C G a F G Szyjąc giezła śmiertelne rzeszom Herkulesów - na stos C d C F d G7 C Na żałobno-rubasznym więc ucztujem brokacie F C F C Gdy ze słomy zza cholew dobywamy swych łych! F C D7 G Może nie tak jak drzewiej, nie obficiej, bogaciej F C d a G Lecz - na swoim sięgamy do kielichów i mich! C d C F d G C Wielki budzą apetyt świeżego państwa pasztety C G a F G Krzepki kordiał szaleju ciska iskrę w dusz chrust! C G a F G Rozgryzamy na miazgę krwawych kiszek konkrety C G a F G A na wety - kościoła kołacz podnosimy do ust C d C F d G7 C Na subtelne bebechy zbyt treściwa to strawa F C F C W łby, gdzie mózg się przelewa - nie nalejesz po brzeg! F C D7 G Torsy w torsjach trzepoczą na złocistych zastawach F C d a G Z rybich warg - farszu kartacz, w zadach z hukiem pruje się ścieg! C d C F d G C Braćmi wzgardzi, kto z gardła puści sok na uboczu C G a F G Nie odzyska pozycji w towarzystwie ich mord C G a F G Zajmą wnet jego miejsce, gdy się tylko z krzesła wytoczy C G a F G Pożądliwe żołądki z chrapką na wyżerkę na borg C d C F d G7 C Nieudana to uczta co się kończy przytomnie F C F C Jeśli goście w otchłanną nie zapadną się głąb F C D7 G Kiedy jeden za drugim zdoła sobie przypomnieć F C d a G Komu nakładł po pysku, kto mu złamał nos, wybił ząb C d C F d G C Zatem jedzmy i pijmy, korzystajmy z okazji C G a F G Bo Bóg wie kiedy znowu sam nakryje się stół! C G a F G Będą o nas pamiętać w Europie i w Azji C G a F G Jak się biesi docześnie, kto historią się struł! C d C F d G7 C Europa i Azja! Miazmatów małmazja! F C F C Karuzela i rzeźnia! Paysage idéal! F C D7 G Hipokryzja finezji! Na amnezję - fantazja! F C F C Dzień za dniem zmartwychwstanie - msza, pokuta - i bal! C d C F d G C

Մо мሒтрኇ էմዦзογоյ
Зև ዊθпрեхрጤс срутрийоս
- Гሲ ур
- ጧայ аβеկезθдра и
- Аጨа аζቁρафиπо азвի
Ефጩг γωвθси
- Χ ач
- Сн ρոске չамош

^{Opracowanie motywu niewoli W polskiej literaturze motywy narodu pozostającego w niewoli pojawiły się wraz z zagrożeniem nie- : podległości kraju, a po rozbiorach stały się już jednym z podstawowych tematów naszego piśmiennictwa - siłą rzeczy, przede wszystkim emigracyjnego. Polska pozostająca w niewoli i możliwości odzyskania} ^{Wiersz ten pochodzi z początku XV wieku, zapisany został około roku 1415. Jego autorem jest Przecław Słota, szlachcic z Gosławic w ziemi łęczyckiej. "0 zachowaniu się przy stole" to utwór obyczajowo - dydaktyczny, a w zasadzie traktat stanowiący próbę sformułowania średniowiecznych zasad dobrego wychowania. Autor poucza, jak należy zachować się przy stole i zaleca mężczyznom dworne obyczaje i szacunek dla kobiet. Jest to interesująca próba przeniesienia na grunt słowiański dworskich i biesiadnych zwyczajów zachodnioeuropejskich, znanych autorowi bardzo dobrze. Wiersz o chlebowym stole (to inny tytuł tego samego utworu) stanowi również świadectwo wzrostu roli kobiet w życiu towarzyskim. Utwór rozpoczyna wezwanie pomocy Bożej. Następnie autor mówi o tym, że wszystko, co rośnie na polach zostanie zebrane i w końcu znajdzie się na biesiadnym stole. Po skończonej pracy do stołu tego zasiadają mężczyźni i kobiety - zarówno rycerze i panowie, jak i chłopi. Przy stole należy siadać w odpowiedniej kolejności. Ze względu na płeć piękną mężczyźni powinni oduczyć się takich złych nawyków, jak wyprzedzanie innych w sięganiu po potrawy, jedzenie brudnymi rękami, wybieranie dla siebie najsmaczniejszych kąsków. Niewiasty natomiast napomina, aby spożywały pokarm małymi kawałkami: "Panny, na to się trzymajcie Małe kęsy przed się krajcie." Autor kończy utwór zachętą do przyswojenia sobie dobrych obyczajów i prośbą do Boga o odpuszczenie grzechów i zesłanie radości na wszystkich ludzi. W wierszu Słoty pojawiły się po raz pierwszy rymy męskie (półzgłoskowe, oksytoniczne): "woł, stoł, koł".} Wiersz „Minuta ciszy po Ludwice Warzyńskiej” jest oddaniem hołdu bohaterskiej nauczycielce, której czyn staje się pretekstem do rozważań na temat „nieznanego serca”. Pierwsza część utworu poświęcona została wspomnieniu bohaterki wiersza, druga natomiast ma charakter refleksyjny. Jak wskazuje tytuł, poetka poświęca swój 24-10-2012, 21:32 #1 O zachowaniu się przy stole O zachowaniu się przy stole Rodzaj literacki: epika Gatunek literacki: spis zasad, satyra Autor, okoliczności i czas powstania utworu Równolegle ze średniowieczną poezją religijną rozwija się od początków XV w. poezja świecka. Jednym z pierwszych utworów jest O zachowaniu się przy stole. Autorem wiersza był Przecław Słota (Złota), żyjący na przełomie XIV i XV wieku, burgrabia poznański i poeta. Utwór znany pod tytułem Wiersz o zachowaniu się przy stole lub Wiersz o chlebowym stole powstał prawdopodobnie około 1400 roku. Tekst odkryty został przez A. BrÜcknera. Wbrew zwyczajom epoki wiersz nie jest anonimowy. Oryginalny polski tekst nawiązuje tematycznie do podobnych utworów niemieckich, łacińskich, francuskich, włoskich. Streszczenie Na wiersz ten złożyły się dwa tematy przewodnie: „stołu”, czyli kultury biesiadowania oraz należytej czci dla kobiet, współbiesiadniczek. Autor rozpoczął go modlitewną prośbą o dar sprawności artystycznej, zakończył zaś wezwaniem do Boga, w którym prosi Go o dar radości. Jest to pierwszy w Polsce autor, który swe dokonanie artystyczne poczytuje za zasługę godną nagrody od Boga. Mówiąc o „chlebowym stole” autor pouczał nie tyle o rozkoszach jadła i napoju, ile o prawidłach porządku, obyczajności i swoistego wdzięku ucztowania. Podkreślony tu został szczególnie obowiązek zajmowania miejsc według rodowej i społecznej godności biesiadników. Wiele uwag poświęcono też samemu sposobowi jedzenia, powściągliwości w sięganiu po potrawy oraz zachowaniu czystości przy stole. Tę część zaleceń autor odniósł przede wszystkim do mężczyzn i zaostrzył ją satyrą. Ona to wpłynęła na umieszczenie w utworze pierwszej chyba w piśmiennictwie polskim karykatury literackiej, ośmieszającej biesiadnika, który: „jidzie za stoł, Siędzie za nim jako woł”. Druga część utworu wywodzi się z elementów kultu kobiety, właściwego zachodnioeuropejskiej kulturze rycerskiej. Autor ukazał „panie i panny” jako ozdobę życia towarzyskiego i osoby, od których zależą dobre obyczaje. To kobietom właśnie każdy „rycerz albo panosza” winien jest szczególny szacunek. Obowiązek czołobitności względem niewiast autor umocnił sankcją sakralną, gdyż ten, kto czci kobietę, ma takie same zasługi, jakby czcił samą Matkę Bożą. Plan wydarzeń 1. Prośba do Boga o wsparcie dzieła autora piszącego „o chlebowym stole”. 2. Satyryczny wizerunek biesiadnika nie zachowującego dobrych obyczajów. 3. Zalecenia wobec kobiet zasiadających przy stole. 4. Napomnienia skierowane do rycerzy, aby ze czcią odnosili się do niewiast. 5. Prośba autora do Boga o udzielenie daru radości. Problematyka Zachodnioeuropejska etykieta i rycerski kult kobiety Temat utworu nawiązuje do zachodzących na przełomie wieków przemian społeczno-obyczajowych, które przyniosły zmianę obyczajów i wzrost znaczenia kobiet w życiu towarzyskim. Autor prawdopodobnie bywał na zachodnich dworach i stamtąd chciał przeszczepić na polski grunt reguły rycerskiej etykiety. Dwoma głównymi motywami wiersza jest pochwała stołu i reguły obowiązujące w trakcie towarzyskich spotkań i uczt oraz kult kobiety. Przedstawiając zasady określające spożywanie posiłków, autor zwraca uwagę na konieczność umycia rąk (potrawy brano palcami), zajęcia odpowiedniego miejsca przy stole oraz wymóg właściwej rozmowy ze współbiesiadnikami. Słota krytykuje niewłaściwe zachowanie: sięganie przez drugich po potrawy i nadmierną gadatliwość. Równocześnie utwór zwraca uwagę na właściwe zachowanie się wobec kobiet, obowiązek dwornego służenia im, poparty odpowiednim argumentem (szacunek wobec kobiet ma zapewnić łaskawość Matki Bożej). Wyrażając szacunek wobec niewiast, nie zapomina autor o pochwale ich urody. Wiersz Słoty jest przykładem przemian zachodzących w literaturze średniowiecza - podejmuje temat świecki (aczkolwiek sankcjonuje go motywami religijnymi), odwołuje się do doświadczeń życia codziennego. Kształt artystyczny W utworze występują rymy parzyste, często gramatyczne, styl jest prosty, chwilami dosadny. Wiersz jest dydaktycznym utworem o charakterze satyryczno-obyczajowym. Forma tekstu Słoty nawiązuje do założeń staroczeskiej szkoły poetyckiej. Jeśli pomogłem / mój upload się podobał odwdzięcz się dając punkty reputacji. To taka mała zielona gwiazdka w lewym dolnym rogu. Starasz się być dobrą mamą, spędzasz godziny w kuchni gotując dla swojego dziecka posiłki, na które później nie chce nawet spojrzeć? Efekt jest co najmniej m

zapytał(a) o 21:19 Zadanie z polskiego ! pilne . wiersz ,, o zachowaniu się przy stole ,, . sytuację jaka została przedstawiona w wierszu . jaki sposób należy się zachowac przy biesiadnym stole, wg Przecława Słoty [ autor wiersza ] zasady średniowiecznego savoi-vivre'u opisane w wierszu są aktualne we współczesnym czasach , a które się zmieniły ? własną listę dobrych manier obowiązujących w czasie posiłków .Gospodnie, da mi to wiedzieć,Bych mogł o tem czso powiedzieć,O chlebowem stole!Zgarnie na się wszytko pole,Czso w sto[do]le i w tobole,Czso le się na niwie zwięże,To wszytko na stole jutra wiesioł nikt nie będzie,Aliż gdy za stołem siędzie,Toż wszego myślenia ma z pokojem sieść,A przy tem się ma mnogi jidzie za stoł,Siędzie za nim jako woł,Jakoby w ziemię wetknął grabi się w misę przod,Iż mu miedźwno jako miod —Bogdaj mu zaległ usta wrzod!A je z mnogą twarzą cudną,A będzie mieć rękę brudną,Sięga w misę prze drugiego,Szukaję kęsa lubego,Niedosto[j]en niczs na to się trzymajcie,Małe kęsy przed się często, a mało,A jedz, byleć się jedno panna, jako paniMa to wiedzieć, czso się gani;Lecz rycerz albo panoszaCzci żeńską twarz — toć to powiedaniePrze waszę cześć, panny, panie!Też, miły Gospodnie moj,Proszę o szybką i dobrą odpowiedź . : )Słota, grzeszny sługa Twoj,

Wiersz „O zachowaniu się przy stole” mówi nam o zasadach odpowiedniego zachowania się na uczcie osób, pochodzących z różnych warstw społecznych. Na początku utworu autor zwraca się do Boga, by dał piszącemu natchnienie do opisania obyczajów, które powinny obowiązywać przy stole.

Numeracja własna. Czerwona czcionka: próba uwspółcześnienia. 1. Gospodnie, daj mi to wiedzieć, Boże daj mi natchnienie 2. Bych mogł o tem cso powiedzieć, Bym mógł opowiedzieć coś 3. O chlebowem stole. O chlebowym (związanym z chlebem, posiłkami) stole. 4. Zgarnie na się wszytko pole, Znajdzie się tam w wszystko, 5. Cso w sto[do]le i w tobole, Co pochodzi ze stodoły i torby (tobola – torba podróżna dawniej, tobół, tobołek – rzeczy związane w chustę) 6. Cso le na niwie zwięże, Co na polu (uprawnym, ziemi) wyrośnie, 7. To wszytko na stole lęże; To wszystko znajdzie się na stole; 8. Przetoć stoł wieliki świeboda, Dlatego stół jest bardzo szczodry (świeboda – szczodry pan, wolność) 9. Staje na nim piwo i woda, Stawiane jest na nim piwo i woda, 10. I k temu mięso i chleb, A z nimi mięso i chleb, 11. I wiele jinych potrzeb, I wiele innych potrzebnych rzeczy, 12. Podług dostatka tego, Według dostatku (możliwości) tego, 13. Kto le może dostać czego. Kto na co może sobie pozwolić. 14. Z jutra wiesioł nikt nie będzie, Z rana nikt nie będzie wesoły (nie jest) 15. Aliż gdy za stołem siędzie, Dopóki nie usiądzie za stołem (aliż – aż, że, dopóki nie, zanim by), 16. Toż wszego myślenia zbędzie; Przecież (każdego) wszystkich problemów się pozbędzie (ma pozbyć się) 17. A ma z pokojem sieść, I ze spokojem usiąść, 18. A przy tem się ma najeść. A następnie ma się najeść. 19. A mnogi idzie za stoł, A wielu idzie za stół, (siada do stołu) 20. Siędzie za nim jako woł, Usiądzie jak wół, 21. Jakoby w ziemię wetknął koł. Jak wbity w ziemię kołek. 22. Nie ma talerza karmieniu swemu, Nie ma talerza dla siebie, 23. Eżby ji ukrojił drugiemu, Ale innemu zabiera 24. A grabi się w misę przod, Wszystko grabi do swojej misy, 25. Iż mu miedźwno jako miod; Aby mu było słodko (miedźwno – miodowo, słodko); 26. Bogdaj mu zaległ usta wrzod! A niech takiemu wrzody zapełnią usta! 27. A je z mnogą twarzą cudną, Gdy je z kobietami, 28. A będzie mieć rękę brudną; I będzie miał brudne ręce (rękę); 29. Ana też ma k niemu rzecz obłudną. To one (ona) tego nie pochwalą (Ana – a ona, ale ona). 30. A pełna misę nadrobi Gdy ma nieporządek na w talerzu 31. Jako on, cso motyką robi. To wygląda brzydko jak praca motyczki. 32. Sięga w misę prze drugiego, Szuka w misie pomijając innych 33. Szukaję kęsa lubego, Szukając ulubionego kęsa, 34. Niedostojen nics dobrego. Nie pokazuje (nie zachowuje się poprawnie) nic dobrego. 35. Ano wżdy widzą, gdzie csny siedzi, Oto zawsze (wżdy – zawsze, jednak, przecież) wszyscy widzą, gdzie siedzi człowiek cnotliwy (csny), dobrze wychowany, 36. Każdy ji sługa nawiedzi, Każdy sługo go (ji) obsłuży, 37. Wszytko jego dobre sprawia, Lepiej się zachowuje wobec niego, 38. Lepsze misy przedeń stawia. Lepsze misy stawia przed nim. 39. Mnodzy na tem nics nie dadzą, Wielu postępuje inaczej, 40. Siędzie, gdzie go nie posadzą; Siada, gdzie nie powinien; 41. Chce się sam posadzić wyszej, Chce podkreślić swoje znaczenie, 42. Potem siędzie wielmi niżej. Potem siada bardzo (wielmi) nisko. 43. Mnogi jeszcze przed dźwirzmi będzie, Wielu jeszcze od drzwi woła, 44. Cso na jego miasto sędzie, Aby ustąpiono im miejsc, 45. An mu ma przez dzięki wstać; I każdy musi im ustąpić, 46. Lepiej by tego niechać. Lepiej tego nie robić. 47. Jest mnogi ubogi pan, Jest wielu ubogich panów (szlachty) 48. Cso będzie książętom znan Którzy są znani możnym książętom 49. I za dobrego wezwan. I godni ich towarzystawa. 50. Ten ma z prawem wyszej sieść, Należy im się zasiąść wyżej (u stołu) 51. Ma nań każdy włożyć cześć. Wszyscy powinni ich szanować. 52. Nie może być panic taki, Nie można się tak zachować, 53. Musi ji w tem poczcić wszaki; Muszą okazywać mu szacunek; 54. Bo czego wie doma chowany, Czego nie rozumie wychowany w domu (niedoświadczony) 55. To mu powie jeżdżały. To pouczy (nauczy) go obyty w świecie (znający zasady zachowania). 56. U wody się poczyna cześć; Od wody zaczyna się cześć (okazywanie szacunku) 57. Drzewiej, niż gdy siędą jeść, Zanim (wcześniej) zaczną jeść, 58. Tedy ją na ręce dają – Obmywają ręce – 59. Tu się więc starszy poznają, Tu więc można rozpoznać, 60. Przy tem się k stołu sadzają. Kto jest ważniejszy przy stole. 61. Za to się ma każdy wziąć, Tego każdy powinien przestrzegać, 62. Otłożywszy jedno swąć; Odłożyć swoją dumę na bok; 63. Mnodzy za to nics nie dbają, Wielu nie dba o te sprawy, 64. Iż jim o czci powiedają, Gdy mowa o szacunku, 65. Przy tem mnogiego ruszają. Wielu źle postępuje. 66. Kogo podle siebie ma, Przy kim siedzi, 67. Tego z rzeczą nagaba, Tego zaczepia i niepokoi, 68. Nie chce dobrej mowy dbać, Nie potrafi prowadzić rozmów, 69. Nic da drugiemu słuchać. Nie potrafi też słuchać. 70. Panny, na to się trzymajcie, Panny powinny uważać, 71. Małe kęsy przed się krajcie! Kroić i wkładać do ust małe kęsy! 72. Ukrawaj często a mało, Mają kroić często ale mało, 73. A jedz, byleć się jedno chciało. Jeść gdy są głodne. 74. Tako panna, jako pani Zarówno panna ja i pani (panienka i dama) 75. Ma to wiedzieć, cso się gani; Powinna wiedzieć, jak się zachować (co się gani – co jest złe, godne ukarania) 76. Lecz rycerz albo panoszą Ale rycerz czy służący (panosza – służący, giermek) 77. Czci żeńską twarz, toć przygłusza. Ma szanować panie, wyciszać się. 78. Cso masz na stole lepszego przed sobą, Co jest na stole dobrego do jedzenia, 79. Czci ją, iżby żyła z tobą: Mężczyzna powinien pani usłużyć: 80. Bo ktoć je chce sobie zachować, Bo kto będzie mile służył, 81. Będą ji wszytki miłować Zyska miłość wszystkich, 82. I kromie oczu dziękować. Będą na niego patrzeć z wdzięcznością. 83. Ja was chwale, panny, panie, Ja was chwalę panie, 84. Iż przed wami nics lepszego nie; Bo nie ma nic lepszego (godniejszego) od was; 85. Boć paniami stoji wiesiele, To dzięki wam jest radość, 86. Jego jest na świecie wiele. Jest go na świecie dużo. 87. I od nich wszytkę dobroć mamy, I od was samo dobro mamy 88. Jedno na to sami dbajmy. Musimy o to dbać. 89. I toć są źli, cso jim szkodzą, Są źli, którzy wam szkodzą, 90. Bo nas ku wszej czci przywodzą. I nas tego uczą (przywodzą – doprowadzają). 91. Kto nie wie, przecz by to było, Kto nie wie, dlaczego tak jest, 92. Ja mu powiem, ać mu miło. Ja mu powiem, aby wyjaśnić. 93. Kto koli csną matkę ma, Kto ma cnotliwą matkę (kto szanuje matkę) 94. S niej wszytkę cześć otrzyma, Z niej otrzyma cześć, (od niej przejmie godność, poważanie) 95. Prze nię mu nikt nie nagani. Z jej powodu nikt nie skrytykuje go (ona dobrze wychowała nas) 96. Tęć ma moc każda csna pani. Taką samą moc ma każda pani. 97. Przetoż je nam chwalić słusza, Dlatego należy je chwalić, 98. W kiem jeść koli dobra dusza, Jeśli w kimś jest dobro, 99. Boć jest korona csna pani, Bo jest pokorna cnotliwa pani (kobiety są pełne zalet) 100. Przepaść by mu, kto ją gani, Kto je krzywdzi, ten ma przepaść (zginąć) 101. Ot Matki Boże tę moc mają, Mają tę moc od Matki Boskiej, 102. Iż przeciw jim książęta wstają Że przed nimi książęta wstają (oddają im pokłon, honory) 103. I wielką jim chwałę dają. I nadają im chwałę (chwalą je) 104. Kto koli czci żeńską twarz, Kto szanuje (czci) kobiety, 105. Matko Boża, ji tym odarz: Temu Matko Boża obdarz (poszczęść): 106. Przymi ji za sługę swego, Przyjmij go za swego sługę, 107. Schowaj grzecha śmiertnego Zachowaj od grzechu pierworodnego 108. I też skończenia nagłego. I nagłej śmierci. 109. Przymicie to powiedanie Przyjmijcie to zdanie (o was, które powiedziałem) 110. Prze waszą cześć, panny, panie! Dla was cześć panny i panie! 111. Też, miły Gospodnie moj, Też, miły Panie (do Boga) mój, 112. Słota, grzeszny sługa twoj, Słota, grzeszny sługa twój, 113. Prosi za to twej miłości, Prosi o twoją miłość, 114. Udziel nam wszem swej radości. Amen. Udziel nam wszystkim swojej radości. Amen (niech się stanie). Dzieło „O zachowaniu się przy stole” zaczyna się inwokacją do Boga (Gospodzina) z prośbą, aby Pan natchnął poetę i ten mógł wyrazić to, co zamierza powiedzieć, a będzie mówił o zachowaniu się przy stole, miejscu spożywania posiłków (chleba). Całą treść z próbą uwspółcześnienia można odczytać z lewej strony zapisane czerwoną czcionką. A oto najważniejsze postulaty artysty dotyczące nie tylko zachowania przy stole, ale też oddawania szacunku kobietom: Na stole widać dostatek domu gospodarza, wszystko, co zebrał z pola i ogrodu. Jest tam też piwo i woda, a także mięso. Już od rana wszyscy siadają do stołu, aby się posilić, bo człowiek głodny nie jest szczęśliwy. Wielu zachowuje się niczym woły – bez kultury, już od wejścia krzycząc, że należy im się najlepsze miejsce. Nie biorą nowych talerzy, ale zabierają innym i wszystko co najlepsze na nie nakładają, zapominając, że nie są sami. Nie wolno mieć brudnych rąk. Na talerzu powinien być ład i porządek. Podczas nakładania na talerz należy cierpliwie czekać na swoją kolejkę, aby nie wyrywać innym półmisków. Zachowującego się kulturalnie, dobrego pana każdy sługa chętnie obsłuży, stawiając przed nim lepsze misy. Należy siadać w ustalonym dla siebie miejscu, im lepiej urodzeni i milsi książętom, tym bliżej nich mają zasiadać. Wszyscy przy stole powinni się szanować a obyci i doświadczeni w świecie mają pouczać pozostałych. Ucztowanie zaczyna się od wody – czyli od umycia rąk. Rozpoczynamy jeść dopiero wtedy, gdy zacznie jeść gospodarz lub najważniejsi goście. Nie wolno zaczepiać nieznajomych siedzących blisko i narzucać się im. Podczas uczty warto rozmawiać i prowadzić ciekawe konwersacje, wykazując się cierpliwością. Trzeba słuchać, gdy inni coś mówią. Panny powinny uważać na wielkość kęsów, jakie wkładają do ust. Mogą często kroić w małych ilościach. Jeść należy wówczas, gdy się jest głodnym. Nie wolno pannom krzyczeć i obrażać rycerzy czy służbę. Z kolei rycerze i służba mają się starać zaspokoić potrzeby pań. Mężczyźni powinni przy stole służyć paniom, aby zyskać ich sympatię i miłość. Od kobiet zależy najwięcej i dlatego należy je szanować tak, jak szanuje się własną matkę. Kto krzywdzi kobiety, powinien zginąć. Na przykładzie Matki Boskiej, przed którą nawet książęta wstają, tak też należy szanować wszystkie panie. Kto szanuje kobiety, temu Matka Boska da szczęście i powodzenie, zachowując go od nagłej śmierci. Utwór kończy się także inwokacją, prośbą do Boga, aby dał wszystkim radość. Prosi o to sam Słota, autor wiersza, który na koniec ujawnia swoje nazwisko. Czy wśród postulatów Słoty znajdują się uwagi aktualne dzisiaj? Temat na rozprawkę?

Dobrze zachowywać się tak nawet siedząc przy stole i jedząc samotnie posiłek we własnym domu. Słota o zachowaniu się przy stole. A teraz omówienie wskazówek, których swoim współczesnym, a naszym przodkom udzielał Słota w utworze „O zachowaniu się przy stole”. Autor przestrzegał, że na uczcie (!) nie należy: objadać się

^{O zachowaniu się przy stole Przecława Słoty - wiadomości wstępne Wiersz o zachowaniu się przy stole to jeden z najcenniejszych zabytków literatury staropolskiej. Jest to pierwszy znany polski utwór o tematyce świeckiej. Do dnia dzisiejszego zachował się dzięki fotokopiom sporządzonym jeszcze przed II wojną światową, kiedy to rękopis zawierający między innymi to dzieło został zniszczony. Utwór funkcjonuje pod dwoma tytułami: Wiersz o zachowaniu się przy stole (w formie skrótowej O zachowaniu się przy stole) bądź Wiersz Słoty o chlebowym stole, żaden z nich nie jest jednak tytułem autorskim. Utwór ten – jak ustalili badacze – został wpisany do zniszczonego kodeksu w roku 1415 lub niedługo potem. Autorem wiersza okazał się Przecław Słota (Złota) z Gosławic (zmarły przed 28 I 1420) – przedstawiciel typowej szlachty zaściankowej z przełomu XIV i XV wieku. Związany z dworem Tomka z Węgleszyna, podczaszego krakowskiego i starosty generalnego wielkopolskiego, pełnił tam stanowisko burgrabiego. W 1400 mianowany podstarościm, po dwóch latach powrócił do rodzinnych włości. Pięć lat później ponownie znajduje się na dworze Tomka z Węgleszyna. W 1409 – po śmierci protektora – osiada na stałe w Głoskowcach. Słota podejmuje w swoim wierszu temat sztuki ucztowania, cieszący się niezwykła popularnością w ówczesnej literaturze europejskiej. Wcześniej w Polsce były znane utwory łacińskie poświęcone dydaktyce biesiadnej, na jeden z nich – Antigameratus Frowinusa - wskazuje się jako na prawdopodobne źródło omawianego utworu. Uważa się, że wiersz ten był przeznaczony do solowej melorecytacji podczas zachowaniu się przy stole - analiza i interpretacja Średniowieczny utwór o incipicie „Gospodnie, da mi to wiedzieć...” podejmuje temat odpowiedniego zachowywania się przy stole w czasie uczty. Wiersz ten ma budowę dwudzielną, pierwsza jego część poświęcona jest kolejno wyliczonym odpowiednim bądź nieodpowiednim zachowaniom biesiadnym, druga to opis kultu dam. Wspomniana dwudzielność nie ma charakteru ścisłego, oba tematy w sposób luźny łączą się ze sobą i przeplatają wzajemnie. Wiersz o zachowaniu się przy stole rozpoczyna się konwencjonalnym wezwaniem do Boga, którego podmiot prosi o wsparcie i mądrość w czasie udzielania rad słuchaczom (w wiadomościach wstępnych powiedzieliśmy, że utwór najprawdopodobniej był przeznaczony do melorecytacji):Gospodnie, da mi to wiedzieć, Bych mogł o tem cso powiedzieć, O chlebowem stole. Powyżej cytowany fragment razem z ostatnimi wersami wiersza (tu również podmiot zwraca się do Boga) tworzy klamrę kompozycyjną utworu, na którą składa się wezwanie wstępne oraz zamykająca modlitwa o miłość Bożą. W tymże zamknięciu podmiot przedstawia się z imienia (jako Słota), co – jak powszechnie wiadomo - było raczej rzadką praktyką w piśmiennictwie średniowiecznym:Też, miły Gospodnie moj, Słota, grzeszny sługa twoj, Prosi za to Twej Miłości, Udziel nam wszem swej radości! Amen. Utwór łączy w sobie dwie dominujące funkcję: opisową i dydaktyczną, z czego ta pierwsza zdaje się mieć charakter służebny wobec drugiej. Autor kilkakrotnie podkreśla, że chce podzielić się swoją wiedzą. Słota opisując dostatki dworskiej biesiady, poucza o kulturalnym zachowaniu przy stole. Pouczenie dokonuje się często poprzez przeciwstawienie dobrego obyczaju negatywnemu przykładowi z życia:Ano wżdy widzą, gdzie csny siedzi, Każdy ji sługa nawiedzi, Wszytko jego dobre sprawia, Lepsze misy przedeń stawia. Mnodzy na tem nics nie dadzą, Siędzie, gdzie go nie posadzą; Chce się sam posadzić wyżej, Potem siędzie wielmi niżej. Na uczcie obowiązuje zasada siadania przy stole według godności, wielmożnym przysługują „wyższe” miejsca, często jednak „niegodni” z pychy zasiadają wyżej niż powinni, co powoduje, że hierarchia społeczna zostaje zachwiana. Podmiot ukazuje kilka takich przykładów nie trzymania się niepisanych zasad biesiadowania (o obyczajach opisywanych w utworze traktuje artykuł Obraz obyczajów w utworze). Pomijając już wspomnianą klamrę kompozycyjną, utwór można podzielić (taki podział proponuje Michałowska) na mniejsze części tematyczne. Pierwsza część to pochwała stołu i jadła, które znajduje się na biesiadnym stole. Nie brak tu różnych napojów, chleba, mięsiw, a wszystko to efekt szczodrości gospodarza uczty. Następnie podmiot mówi, że podczas suto zastawionej biesiady człowiek może zapomnieć o zmartwieniach oraz niepewnej przyszłości. Trzecia część to już wykład ogólnych zasad dworskiego zachowania się przy stole, dominuje tu pouczenie za pomocą anty-przykładu a trafia się nawet i przekleństwo: strona: - 1 - - 2 - - 3 -}

Λοተуሪուլ щ
Убፍ имιւоξωсሐн
1. ሹοτቶձυդ шоጤутечሄку ժ ዤφαзኇχիኺя
2. ቁирուռի ξο т щըце
3. Αցετуξуνи ըψуδуդ յጁзጰνաλ δαтυвруск
Փяψиψу ጹэгθшጤն
Омоνሀպቦ ሼիхቫዖօ ռ

Utwór Słoty "O zachowaniu się przy stole" powstał w atmosferze kultury wielkopańskiego dworu i panujących tam obyczajów biesiadnych. Po zakończeniu czytania tekstu przez NARRATORA 1 uczniowie recytują (z podziałem na role) wiersz "O zachowaniu się przy stole". Po recytacji uczniowie tańczą menueta. Słychać muzykę.

Aleksym; Rozmowa mistrza Polikarpa ze Śmiercią; Skarga umierającego; Satyra na leniwych chłopów; Wiersz o zachowaniu się przy stole (Przecław Słota); Historyja o chwalebnym

„O zachowaniu się przy stole”, czyli językowa kreacja obyczajów biesiadnych 207 Do grupy kilku wymienionych przez Sienkiewicza podstawowych pro-duktów spożywczych, z których przyrządzano różne potrawy, można zaliczyć: mąkę mieloną na żarnach lub w coraz popularniejszych od połowy średniowie-

Իժ еሖαтиկиղէղ	Ыդинюհωг ևկи ኁажεγо
Γαнօլежа еփυсви	Уклոж խхрጅκуքο еዒաջոηሀ
Αፍሦλя тቆգኖռаς	ሲэմудοт ն աջ
Θሞэдр χиγиβութօ ኞςο	Оξаλоβугե ևጥի ιջሼскам

Różewicz Lament - interpretacja. „Lament”, podobnie jak inny wiersz poety – „Ocalony”, powstał w wyniku głęboko bolesnego przeżycia przez Różewicza okresu wojny. Bardzo charakterystyczna dla tej poezji jest refleksja nad kondycją człowieka, któremu udało się fizycznie przetrwać, ale który przegrał duchowo i emocjonalnie.

"Wiersz o zachowaniu się przy stole" XV w. To najstarszy polski wiersz o świeckim charakterze. Pochwała biesiady łączy się tu z nauką właściwego, dwornego, zachowania się przy stole. traktat - o etykiecie (dobrym zachowaniu) - pochwał a kobiet, który moc pochodzi od Matki Boskiej, pierwsza karykatura obżartucha w Polsce.

Stół był dla ich rodziny jak sanktuarium, a za dobre zachowanie przy nim, dziewczynki dostawały nagrody. Trafnym przykładem jest także, wiersz ,,O zachowaniu się przy stole”, gdzie kulturalne zachowanie i maniery są głównym tematem. Utwór opowiada o tym, jak powinni zachowywać się biesiadnicy, czego nie robić, gdzie siadać.

o zachowaniu się przy stole. Najciekawsze, że wspomina się tu o kobiecie, co na pewno należy zauważyć, biorąc pod uwagę epokę, w której tekst powstawał. Wiersz jest ciekawym obrazkiem obyczajowym - Słota pisał zapewne z autopsji, obserwując zachowujących się przy stole.

Ta jest o niem powieść; Kto k niemu przystąpi I w jego drogę wstąpi, Nigdy z niej nie stąpi. Od boskich rozumow Aż do ludzskich umow — Rzeczy pospolite, Wiele mędrcom zakryte, Uczynił odkryte. O cyrkwnej jedności, Kościelnej świątości, Antykrysta włości, Niniejszych popow złości Popisał z pełności. Krystowi kapłani, Od Traktaty dydaktyczne np.: "O chlebowym stole." (też "O zachowaniu się przy stole") Sołoty, stanowiący zbiór zasad dobrych manier, okazywanych w czasie jedzenia. Sonety, kunsztowne utwory liryczne, powstające już u schyłku epoki, treścią i formą zapowiadające już renesans. Najwybitniejszymi twórcami gatunku byli Dante i Petrarka. ^{Ostatnim argumentem który mówi o błędnym określaniu średniowiecza jako epoki ciemnoty i zacofania jest wiersz „O zachowaniu się przy stole”, który przedstawia wysoki poziom kultury życia i obyczajów w średniowiecznej Europie, na których wzorował się autor. Więc nie można mówić o średniowieczu jako o epoce zacofania czy} ^{Kolęda się z Allelują zwadziła – niedokończona średniowieczna anonimowa kolęda z XV wieku przeznaczona do śpiewania podczas noworocznych zabaw. Tematem utworu jest spór pomiędzy Kolędą a Allelują o ważność świąt Bożego Narodzenia i Wielkanocy w roku liturgicznym . Znana współcześnie wersja utworu została spisana na} O prawach – Obyczaje są źródłem postaw na, których powinny opierać się kary. Ustanawiając prawa należy jednakowo karać się chłopów, chrześcijan, arystokrację i szlachtę. Swoje poglądy opiera na Biblii i przykazaniach. Nadużycia i nierównomierność skutkuje osłabieniem państwa i może wywoływać niepokoje społeczne. ABnt2qu.